Na veicula ena COVID- 19 esa qaravi ki na bilioni na tamata e vuravura raraba, ka sa tubu cake tikoga e veisiga na kedra iwiliwili. E lailai sara na dewa ni mate ena veivanua era sa vakayacori kina vakavinaka na veicula, na curu ki valenibula kei na mate, kei ira era sa cula vakarua ka via rawai tale ena manumanu oqo e lailai sobu na kena revurevu ni veisau ni bula. Vakararaba, ena veimatanitu ka sega na parokaramu ni veicula, e dina na kena veibasai.
Me vaka ni COVID -19 e veivakarusai ka sa tiko voli ga kei keda – ka na rawa ni yaco mai me tiko voli ena dua na gauna balavu– sa ka bibi sara meda raica rawa na ka dina – me vaka na kedra kilai.
Galala ni Vosa
E vuqa, kevaka e sega ni matanitu taucoko, era tiko eso na ilawalawa ni ‘anti-vaxxers’ ka ra sega walega ni besetaka na cula me baleti ira, ia o ira talega na nodra daulomani. Eso na anti-vaxxers era vosa – me vakataka ena sala ni vakauitukutuku raraba, mataveilawa, ena itukutuku kei na veisoqoni raraba kei na tayabe ena matanalevu – baleta na kedra inaki, eso na kena vakatetei na vuna me ra sega ni ciqoma kina na icula ni COVID-19 ka ra vakabauta, se kila ni ra okati ena ulutaga ni itukutuku cala, veisautaki se itukutuku lasu. Na ka dina o ya ni ra sa vakatetea tiko na itukutuku lasu, veilakoyaki kei na vakasama ni inaki ca sa tomani tikoga me vakacacana na nodra bula na veitabana ni bula e vuravura taucoko me na mai cava kina na veivakararawataki ena veicula ni itatarovi.
Na cava era sa tagutuva kina eso na tamata na nodra cula
“Na icula ni COVID ena solia vei au na COVID “
“Ko ira na Qase era sega ni rawa ni cula “
“Na icula ni COVID ena veisautaka na noqu DNA”
“Na icula ni COVID e tiko kina e dua na microchip me rawa ni da vakadikevi tiko kina “
“Na icula ni COVID e tiko kina eso na tikini gone sega ni se sucu.”
“Kevaka esa tauvi au oti na COVID-19, au na sega ni gadreva naicula”
Na tamata kece e dodonu me ra tukuna na nodra nanuma, e vinaka duadua ena dua na sala malumu ka matata na inakinaki. Sa noda itavi kece meda vakatulewataka na veika oqori – kei na itukutuku ena initaneti – era sa donu.
iVakasala
- Raica na veika o wilika se rogoca me baleta na icula ni COVID-19 me na dodonu, vakatataro se cava na vuna a volai kina, se tovolea tiko mo veisautaka na nomu rai.
- E dua tale beka e ripotetaka tiko na itukutuku vata ga? Nanuma mo raica kevaka sa kovuti talega ena mataveilawa rogolevu na itukutuku o sa raica.
- Vakadikeva na ivurevure. Vakaraica eso tale na ka me baleta na dau tabaivola, me kena ivakaraitaki se ivurevure nuitaki se na buloqu ni dua na tamata. Raica kevaka e rawa ni o kunea na kena railesuvi sega ni veitovaki na ivurevure.
- Dikeva na veika dina. Na itukutuku dina e dau volaitukutukutaki vakawasoma mai na itukutuku vakadonui, vakadidike kei na veigauna sa oti, na veika vata ga a yaco ena kena ripotetaki. E vakavuqa, e matata na itukutuku ena kena sega ni dodonu se veiwakitaki.
- Vakayagataka na nomu nanuma. Nanuma tiko kevaka e rogo edua na ka matalia, sega ni vakurabui se sega soti ni dina, e vakavuqa ni dau yaco.