Na Taqomaki Ni Vakayagataki Vinaka Ni Linux

E vuqa na Linux ni gauna oqo e vakarautaka eso na ituvatuva ni itataqomaki taumada [na parokaramu ni itataqomaki/veiqaravi vakaikoya, kei na kena e dolava, na kena lewai ka vakayacori na cakacaka ni icurucuru lalagabuka (Firewall)], ka dau yaco wasoma ena kena sega ni caka me tiki ni kena tarai cake na Linux. Na tamata yadua ena vakarautaka e dua na vale ni cakacaka ni Linux me tiko kina e dua na kila ka me baleta na ivakarau ni kena cicivaki, ia kevaka e gadrevi me rawati na veidusimaki (me vaka mai na mataveilawa ni Linux vakadonui, ka vakadonui ena initaneti Linux forums se na lisi ni meli me baleta na sitoa ni Linux e vakayagataki tiko).

Na Dredre Namaki

Na iTovo ni Dredre Namaki

• E vuqa na veika dredre namaki me vaka na ilawaki, phishing, spam kei na ivakatakilakila butakoci e vakayagataki vei Linux era vakayagataka me vaka ga na kena era vakayagataka na ivakarau ni veiqaravi tale eso.
• Na digidigi e sega ni dodonu, me vakataka na malumalumu ni vosanicuru, sega ni rawa ni wanonova na ivola ni veidutai ni veika sa yaco ka sega ni sala vata kei na parokaramu ni Linux.

Dredre Namaki Ni Veika Vakalivaliva

• Na dredre namaki me baleta na vanua ni cakacaka ni Linux e rawa ni vakalevutaka na kena sa na sega ni rawa ni cici mai na veiqaravi ena kena malumalumu ni isema.
• Druka ni bonati ni parokaramu ni Linux ena initaneti kei na veiqaravi vakatotolo se ena veika kece sara, vakabibi na rawai rawarawa.
• Cicivaki ni parokaramu sega ni tudei sara me vaka na kena vakayagataki e dua na ivakarau e cakacaka me vakayagataki ena dua na ilawalawa ni vanua ena initaneti.

Na Leqa Ni Veivakayagataki.

• Veilawakitaki ni veimaliwai, itukutuku butakoci.
• Spam, Trojans, botnets, katuba e muri, virasi, rootkits.
• Soli bula ni veiqaravi.
• Vakaveitalia ni galala e torocake tikoga

Taqomaka Na Nomu iTukutuku Kei Na Vanua ni Cakacaka

Me Tekivutaki

1. Taura na parokaramu ni ivakarau ni veiqaravi ni Linux (okati kina na binaries, tuva na files kei na patches) ka yaco ena vakabauti, nuitaki kei na kena ivurevure dina, me vaka e dua na sitoa ka vakadonui me solia na Linux CD/DVD se na kena mataveilawa dina ni Linux.
2. Vakarautaka na ivakarau ni files vanua ni cakacaka ni Linux ena kena ivakarau e so ni veiwasewase (me kena ivakaraitaki ena kena vakayagataki na fdisk (se e tautauvata) me tauyavutaki kina e dua tale na wekana ka wasewasei, veisau na files, binary files kei na vanua vakayagataki ni files).
3. Raica na dina ni parokaramu taucoko ni veiqaravi ni Linux ni bera ni vakarautaki (me kena ivakaraitaki ena kena vakadeitaki na nodra saini vakalivaliva kei na/se na yavu ni lewa ni vakasoqoni vata).
4. Kakua ni dolava me vaka e dua na madigi ni vakayagataki me vaka na wakana. Ia, mo curu yani kina mevaka edua na akaude sega ni vakadonui ka vakayagataka na ivakaro su me vakayacori kina na cakacaka ni veiqaravi.
5. 5.Bokoca na ivakatakilakila ni yavala vakaikoya (autorun) (se e tautauvata) me tarovi kina na cakacaka vakaikoya ni itukutuku raraba.
6. Vakarautaka na akaude vakayagataki me lokataki kina na soqoni ni oti e dua na gauna ni sega na vakayagataki (me kena ivakaraitaki ena 15 na miniti).
7. Raica me vakavoutaki na tarai ni Linux (me vaka na kena ivakaraitaki ena nomu dau raica na veika vakavoui kei na patches me baleta na ivakarau ni veiqaravi kei na ivola kerekere kece sara).

Vakarautaki Ni Veiqaravi Kei Na Vakaitavi

1. Sogota se vakatabuia na veiqaravi kece sara e sega ni dodonu kei na kena e sega ni rawa ni tekivu veivola (okati kina o ira erasema vata kei na Bluetooth, USB, isema sega ni vakawa kei na infrared).
2. Kakua ni vakayagataka na parokaramu ni veiqaravi sega ni vakadeitaki me vaka na rlogin, telnet, tftp, ftp, rsh kei na rexec, ka ni vakayagataka na isema ni tu vakayawa dina ni kena curumi, na files vakadewataki kei na parokaramu ni shell, mevaka na sftp, scp kei na ssh.
3. Vagalalataka na akaude vakayagataki ka sega ni vakayagataki tiko (me vaka na kena ivakaraitaki, vulagi) kei na ilawalawa, ka vakadeitaka ni sa gadrevi kece sara na akaude ni vakayagataki me ra vakadinadinataki (me kena ivakaraitaki, vakayagataki e dua na vosanicuru) ni bera ni qai soli yani ki na Linux workstation.
4. Vakayagataka na vosanicuru kaukauwa me baleta na itukutuku vakayagataki kece ena Linux workstation (me kena ivakaraitaki, e walu na karekita, veiwaki ni uppercase, matanivola, alphanumeric kei na matanivola digitaki).
5. Na taqomaki ni workstations Linux e gadrevi kina e dua na itavi qaravi, e vuqa vei ira era veiganiti ki na komupiuta kece sara e vakayagataki kina na parokaramu ni ivakarau ni veiqaravi, okati kina na Microsoft katuba kei na Mac OS X (me kena ivakaraitaki, taqomaki na kena veitaravi ni boot, tuvanaki ni file, vakarautaka na idola ni veika me yaco dolava, tauyavutaki ni lavelavetaki kei na talevoni.
6. Na tamata yadua e gadreva e levu cake na ivakasala matailalai ni kena taqomaki na Linux workstations (okati kina na firewalls, virasi taqomaki, lavetaki ni Disk kei na files, taqomaki ni imeli, vakarautaki ni mataveilawa ni barausa, kei na parokaramu ni komupiuta) e dodonu me ra soli ivakasala na kena dau mai na tamata yadua se isoqosoqo ka vakatabakidua ena Linux kei na tataqomaki ni Linux.