English

Veitaratara Vakatotolo

Na iVeitaratara vakatotolo (Instant Messaging-IM) ena rawa kina vei iko mo ‘veitalanoa’ ena gauna donu ena initaneti ka sala vata ga kei na itukutuku ni talevoni veikauyaki, ia ena vuqa na ivakarau ena gauna oqo sa rawa kina ni rogoci na domo kei na vidio. Eso vei ira na itukutuku kilai levu duadua sai koya na WhatsApp, Telegram, Signal kei Wickr. Sa vakarautaki tale tu ga na itukutuku totolo me vakayacora e levu sara na qito, veigadivi, veikacivi ni vidio kei na veituvatuva tale eso.

Mevaka e na vanua ni veiwasei vakaitaukei, sa yaco me veiraurau vakavinaka na iveitaratara vakatotolo ki na itukutuku raraba kei na kena bulataki ena nodra dodonu vaka ira. Sa kilai levu tu ni bera ni yaco mai na matedewa ni COVID-19, ka sa toso cake sara na kena vakayagataki kei na kena gadrevi me sosomitaki na veitaratara e matanavotu ka wasea na lewe ni ulutaga vata kei na tamata yadua se ilawalawa.

Me vaka e vuqa na ka eda dau cakava ena initaneti, ia, ena rawa ni yaco na veika rerevaki ena kena vakayagataki na iveitaratara vakatotolo

  • O ira na tamata ena initaneti era sega soti ni tamata dina se ko ira era vakalecaleca kaya. Oqo ena rawa ni tiki ni veitalanoa se iyaya ni vakau itukutuku ena qito se so tale na itukutuku sega ni vakatabui. Ia, o ira na dauvakacaca lawakica kei ira tale eso era se qai vakayagataka tikoga oqo na sala ni vakauitukutuku oqori me lasutaka na nodra itukutuku vakatamata vei ira na rawai ka tukuna ni sa veisautaki na nodra naba ni talevoni, ka rawata na nodra veivakabauti ka qai butakoci ira.
  • E dua e vakauqeti iko mo lavetaka ka cicivaka na parokaramu vakomupiuta ni veivakaleqai ena vairasi.
  • Vakarogoci butako tiko na nomudrau veivosaki. Vakavo ga kevaka e lavetaki na katoni ni itukutuku se app ni katokatoni, e na sega ni dua na veivakadeitaki ni taqomaki na veika vakaitaukei.
  • Na parokaramu ni vakau itukutuku ena rawa ni rawai rawarawa mai na vairasi se dua tale na ravuravu ni vakacaca.
  • Rumu ni veivosaki ena initaneti – curumi ena iveitaratara vakatotolo – e rawa ni ra solegi ena veitalanoa ni veivakacacani, vosa sega ni vinaka se sega ni dodonu

Vakayagataka vakavinaka na veitaratara vakatotolo

  • Kakua ni solia na vosanicuru, itukutuku ni kadi ni dinau se itukutuku vakaitaukei tale eso.
  • Kevaka o ciqoma e dua na itukutuku ena dua na sala ni vakauitukutuku vakatotolo ni sa veisautaka e dua na veitaratara na nodra naba ni talevoni, qiri ira ki na naba o kila ni dodonu mo raica, me levei kina na kena rawa ni wasei na itukutuku vakaitaukei vata – se lawakicataki mai vua e dua na dau vakasaqaqara lawakica.
  • Vakatabui ira na vulagi. Kevaka e vakatara na nomu parokaramu vakomupiuta, tuvanaka na gacagaca me rawa ni ra tarai iko ga na tamata ena nomu lisi ni ‘veivakadonui’.
  • Mo dau qarauni iko ena nomu dau tukuna e dua na itukutuku vakaitaukei vua e dua na vulagi o dau sotava ena iveitaratara vakatotolo. Na itukutuku dina sara mada ga me vaka na yaca ni nomu itaukei ni cakacaka e rawa ni vakayagataki me ra rawai iko o ira na dauvakacaca.
  • Kakua ni kiliki ena isema o ciqoma mai na veitaratara totolo mai vei ira na tamata o sega ni kila ka vakabauta, ka o se bera vakadua ni sotava vakatamata.
  • Me lala tu ga na nomu itukutuku ena initaneti, se ena vanua mo vakacuruma kina na itukutuku, vakacuruma na itukutuku buli me taqomaki kina na veitukutuku maroroi.
  • Kakua ni vakayagataka na nomu ivakarau se vosanicuru ni imeli mo curu ki na dua na gacagaca ni veitaratara vakatotolo.
  • Kakua ni vakayagataka na iveitaratara vakatotolotaki me vakauta na itukutuku me vakataka na naba ni kadi ni dinau se so tale na itukutuku taqomaki, kevaka sara mada ga lavetaki ena yasana ruarua. O na sega ni kila se o cei na itukutuku ena vakauti kina, kevaka sara mada ga e tawacala.
  • Vakarusa na katokatoni vakaikoya.
  • Vakadeitaka na itukutuku ena veivanua tale eso ko a ciqoma ena iveitaratara vakatotolo, vakatabakidua na ivakasala ni tataqomaki.
  • Maroroya na parokaramu ni komupiuta ni itukutuku kei na parokaramu ni vakau itukutuku. Vinaka cake, tuva me ra vakadodonutaki koya ga vakataki koya.
  • Kakua ni vakatara vei ira na gonelalai me ra vakayagataka na rumu ni veitaratara vakatotolo ke ra   sega ni vakatawani. Raica na parokaramu ni komupiuta ni taba yabaki era kei na parokaramu ni itukutuku.

See Also...

Vakamacala ni veivosa

A Glossary of terms used in this article:

Vakarusa (Router)

E dua na misini e vakarusa na isema se gaunisala ni initaneti. E dau raici e vale/vale ni volavola lalai ena loma ni dua na misini WiFi (sega ni vakawa hub).