Na dau vakacaca komupiuta (Hacking activist) e dua ka tiko vua na vakabauta kaukauwa ka vaka kina na kila-ka vakamisini-ka me valuta kina e dua na mataveilawa se kabani vata kei koya e veisaqa vata tiko se tagane se yalewa, se koya ka taura tiko na rai e veisaqasaqa. Oqo ena rawa ni taura e dua na soli bula ni veiqaravi (DoS) se veisoliyaki soli bula ni veiqaravi (DDoS) ka laki vakacacana na gaunisala ki na dua se sivia na mataveilawa, se na laurai ni dua na itukutuku ni veivosakitaki ena tabana ni mataveilawa.
Na mataveilawa ni gaunisala levu, na mataveilawa ni veivakauqeti kei na veimaliwai raraba ka vakayagataki ena levu na tabacakacaka ni matanitu e dau rawai vakalevu mai na vakacaca komupiuta, ia e sega ni dua na isoqosoqo e vakuwai kina. ‘E sega ni kilai’ sai koya na itukutuku cecere duadua ni lawalawa dau vakacaca komupiuta e vuravura ena veiyabaki kece.
Na dredre namaki
- Vakataotaki ni veiqaravi ni nomu mataveilawa.
- Yali na ilavo, irogorogo se ruarua.
- Na ivakarau ni nomu soqosoqo – se tamata yadua era cakacaka tiko kina – ka ra sega ni kilai levu, sa vakatakilai ena dua na ituvaki ca sara.
Taqomaka nomu mataveilawa
Kevaka ko veiqaravi tiko ena nomu mataveilawa ka sega ni vakayagataka e dua na ikatolu ni wasewase ni veiqaravi ni dua na kabani, vakadeitaka ni sa taqomaki vinaka tu na misini kei na parokaramu ni komupiuta:
- Vakayagataka na vosanicuru kaukauwa, ka taqomaki ena kena ivakarau taucoko. Kakua ni biuta e dua na vosanicuru ena kena default value.
- Raica me taqomaki na kato ni itukutuku ena itataqomaki ni curu vakaveitalia kina komupiuta(lalagabuka) kei na parokaramu ni itataqomaki ena initaneti.
- Qarauna vakavinaka na ibinibini vola (files) mo rawa ni raica na veika e vakalatilati.
- Vakayagataka na mataqali veiqaravi vou ni ecommerce. Na kena ka makawa e rawa ni rawai mai vei ira na dau vakacaca komupiuta.
- Kakua ni maroroya na itukutuku ni kasitama kei na veika matailalai ni kadi ni dinau ena dua na kato ecommerce raraba.
- Taqomaka na matailalai ni nomu SSL ka maroroya na veika vuni.
- Kevaka ko vakasamataka ni nomu mataveilawa e rawa me rawai rawarawa ena kena vakacacani na DoS se DDoS, raica ka veivosakitaka kei na kena dau ni veitaqomaki DDoS baleta ni tu vua na kila kei na iyaya ni cakacaka me taqomaka na nomu bisinisi
- Vakasamataka mo vakayagataka e dua na kena dau ni penetration testing, na vakadidike me vakatovolei kina na itataqomaki ena nomu kato ni ecommerce.
Kevaka o vakayagataka na i katolu ni wasewase ni veiqaravi ni dua na kabani.
- Railesuva na kena taqomaki kei na kena ituvatuva ni lawatu.
- Raica me veirauti vinaka na veidinadinati kei na ivakarau ni veiqaravi.
- Vakasamataka mo vakayagataka e dua na kena dau ni penetration testing, na vakatovolei ni itataqomaki ena nomu kato ni kabani.