English

Vakaivolataki

Na isoqosoqo cava ga e sasagataka me vakatorocaketaki na kena taqomaki na itukutuku ena rairai totoka cake vei ira na kasitama kei na dau volivolitaki, ka ra kila ni na maroroi vinaka cake na nodra itukutuku ena isoqosoqo koya. Ni ra sa tekivu kila vakavinaka na tamata na veika dredre, sa na bibi cake sara ni ra vakasaqara e dua na dau volivoli se itokani ni isoqosoqo era sotava e tiko kina e dua na ivakatagedegede ni veitaqomaki ena cyber. Kevaka o cakava na veitaqomaki ena cyber, e rawa ni o taura e dua na vakadikevi matailalai ena veilakolako taucoko me rawati kina na veivakadeitaki kei na dua na ivola vakadinadina ka vakaraitaka ni o sa cakacaka tiko ena dua na ivakatagedegede ni veitaqomaki.

E sega ni kena ibalebale oqo ni o na sega ni rawai ena veibasuraki lawakica – ia e kena ibalebale ni lailai sara na rawa ni nomu coko ena dua vei ira na ka e dau yaco. Na ivola vakadinadina oqo ena bibi cake sara me vaka na matanitu kei na isoqosoqo tale eso sa tekivu me gadrevi kina na dau volivolitaki kei na itokani me rawati kina na veivakadeitaki me rawa ni qaravi kina na bisinisi. Sa dodonu talega me na tiko vei iko na veivakadeitaki ni cyber vakalawa ni inisua, ena kena ivakarau.

Cyber ivakatagedegede ni veitaqomaki

E vuqa tu na ivakatagedegede ni veitaqomaki ni cyber ena bula oqo. Na kena kilai vinaka duadua na ISO 27001 ka, e dina ga ni dua na ivakatagedegede vinaka ni  veiliutaki kei na veivanua tani kilai, sa dredre sara vei ira e vuqa na SMEs me ra rawata baleta ni sa tuvanaki tu me baleta na veikabani lelevu ka rawa ni yaco me kania na gauna ka sau levu. E dau yaga me dau raici ena so tale na itukutuku ni tataqomaki kei na ivakatagedegede ka veiganiti me baleta na nomu bisinisi.